انواع سیستم کنترل

سیستم کنترل

سیستم کنترل:هر يك از كنترل‌هاي يك مجموعه با توجه به نوع ساختمان و عملكرد آنها به منظور هدفي خاص يا پارامتري از پيش تعيين شده به كار گرفته مي‌شود كه اگر يك مدار قرار وسايل كنترل و ارتباط آنها با يكديگر به منظور رسيدن به شرايط خاص و ايده‌آل كه از قبل مشخص شده است گفته مي‌شود.

شكل 2-1 يك سيستم كنترل ساده و شكل 3-1 يك سيستم كنترل پيچيده‌تر را نشان مي‌دهد. يعني عمل ارتباط بين اجزاء يك سيستم را از طريق تنظيم كردن، فرمان دادن يا اداره كردن برقرار مي‌كند.

سيستم‌هاي كنترل را به دو صورت مي‌توان طراحي نمود:

  • سيستم كنترل باز (Open control system)
  • سيستم كنترل بسته (Closed control system)

سيستم كنترل باز سيستمي است كه عمل كنترل به خروجي (output) آن بستگي ندارد مانند تايمرها و سيستم كنترل بسته سيستمي است كه عمل كنترل به خروجي آن بستگي دارد مانند عمل ترموستات حد در مقابل ترموستات تحريك كننده (اتوماتيك).

شكل 1-2: يك سيستم كنترل ساده (كنترل درجه حرارت محل)

 

انواع انرژي‌ها و پتانسيل‌هاي مورد استفاده در سيستم‌هاي كنترل

كنترل‌هايي كه در سيستم‌هاي حرارتي و برودتي و همچنين دستگاه‌هاي تهويه مطبوع خانگي، صنعتي، رطوبت‌گيري و رطوبت‌زن، كنترل جريان هوا، صافي‌ها و غيره به كار مي‌روند از انرژي‌ها و پتانسيل‌هاي متفاوتي استفاده مي‌كنند كه در مقابل تغييرات هر يك از پارامترهاي زير حساس هستند و اساسي‌ترين آنها عبارتند از:

  • درجه حرارت (انواع ترموستات‌ها و ترموكوپل‌ها)
  • فشار (انواع كليدهاي تابع فشار)
  • مايعات و گازها (فلوسوئيچ‌ها يا كليدهاي جريان)
  • سطح مايعات (كنترل سطح)
  • زمان (تايمرها و ساعت‌ها)
  • رطوبت (رطوبت‌سنج‌ها و كنترل رطوبت)
  • نور (فتوسل‌ها)
  • مقاومت الكتريكي
  • ميدان مغناطيسي (رله‌هاي مغناطيسي)
  • ولتاژ
  • امواج صوت
  • جريان الكتريكي
  • محصولات احتراق (فايراستات)
  • مواد شيميايي (آشكارساز گاز كلر، دستگاه‌هاي اندازه‌گيري CO و CO2 در سيستم‌هاي تهويه مطبوع)
شكل 1-3: يك سيستم كنترل پيچيده تهويه مطبوع

 

علاوه بر موارد ذكر شده، انرژي‌هاي ديگري كه مورد استفاده زياد در كنترل‌كننده‌ها و حس‌كننده قرار مي‌گيرند عبارتند از: انرژي مكانيكي – الكتريكي – پنوماتيكي، نيوماتيكي و غيره كه در مدارات كنترل و نشان‌دهنده‌ها از اهميت خاصي برخوردارند زيرا بدون استفاده از اين نوع انرژي‌هاي دسترسي به منابع مورد استفاده پيش امكان‌پذير نمي‌باشد.

اینستاگرام

تماس با ما